Wakacyjnie i przez cały rok
Drewno należy do najbardziej znanych i zarazem przyjaznych człowiekowi
materiałów budowlanych. Jest odnawialne, poddaje się recyklingowi, tworzy we wnętrzu
zdrowy mikroklimat. Do zalet wybudowanych z niego domów należy także
energooszczędność. Termoizolacyjne właściwości drewna są znacznie wyższe niż ścian
wykonanych z ceramiki czy betonu komórkowego, dlatego domy z bali są najbardziej rozpowszechnione w krajach z surowym klimatem. Coraz częściej drewniane
domy całoroczne wykonywane są z bali z wkładkami termoizolacyjnymi – materiał
ten dodatkowo podnosi parametry termoizolacyjne ścian. Dzięki zdolności do
samoregulacji wilgotności budynek wychładza się latem, a zimą utrzymuje ciepło,
co ogranicza wydatki na energię grzewczą oraz klimatyzację.
ZDROWE I TRWAŁEZdolność drewna do regulacji
wilgotności ma wpływ nie tylko na koszty zużycia energii, to również przyczyna zdrowego
mikroklimatu wnętrz. Gdy na zewnątrz jest ciepło i sucho, drewno oddaje wilgoć
do środka, natomiast w czasie deszczu i słoty osusza powietrze we wnętrzach.
Idealnie wyregulowany pod względem wilgotności klimat sprzyja dobremu
samopoczuciu, zmniejsza ryzyko powstawania chorób, a nawet poprawia kondycję psychiczną. To jedyny budulec, który
również pięknie pachnie, pozytywnie oddziałując na organizm. Lotne cząsteczki zapachowe nazywane fitoncydami odpowiadają za
dobry nastrój, ale też mają silne właściwości bakteriobójcze. Ponadto drewno używane
do produkcji domów nie jest ulepszane środkami, które mogłyby zawierać
toksyczne dla otoczenia związki. Stosowany w budownictwie jednorodzinnym przez
wieki materiał zapracował sobie na opinię nie tylko zdrowego, ale też bardzo
trwałego budulca. Domy z drewna pozostają w nienaruszonym stanie przez długie
lata, a więc nie trzeba obawiać się, że budynki są słabsze od murowanych. Choć
drewno nie jest materiałem ciężkim, wykonane z niego konstrukcje są stabilne, a czynniki atmosferyczne nie stanowią dla budynków żadnego
zagrożenia. Są absolutnie niepodatne na negatywne oddziaływanie silnego wiatru, a dobrze zabezpieczony materiał ma
wysoką odporność na działanie wody i wilgoci, ogień oraz na korozję biologiczną.
PRZEPISY PRZECIWPOŻAROWEDomy drewniane są uznawane za
budynki rozprzestrzeniające ogień, dlatego w stosunku do nich w przepisach
przeciwpożarowych znajdują się rygorystyczne wymagania dotyczące odległości między
sąsiadującymi budynkami. Między dwoma domami drewnianym położonymi na sąsiednich
działkach odległość ta nie może być mniejsza niż 16 m, bez względu na to, czy w
ścianach zwróconych ku granicy są okna, czy nie. Między domami murowanym i drewnianym położonymi w sąsiedztwie dystans nie może być mniejszy niż 12 m, bez
względu na to, czy w ścianach zwróconych ku granicy są okna, czy ich nie ma.
TECHNOLOGIE BUDOWYChcąc wybudować dom
drewniany, mamy do dyspozycji dwie technologie budowy. Jedna to domy szkieletowe, których konstrukcja opiera się na drewnianym szkielecie
wykonywanym zazwyczaj ze słupów o przekroju 14x14 cm (minimalny przekrój to 10
cm), które rozstawia się co 40 lub 60 cm. Słupy opiera się na poziomej belce
(podwalinie) zakotwionej w fundamencie. Przestrzeń między nimi wypełniana jest
materiałem izolacyjnym: wełną mineralną lub drzewną, możliwe jest również wtłoczenie w przestrzeń wełny celulozowej lub pianki poliuretanowej. Od strony zewnętrznej
materiał izolacyjny musi być osłonięty folią wiatroizolacyjną, a od wewnątrz –
folią paroizolacyjną. Aby wzmocnić i zamknąć od zewnątrz szkielet ściany, jako
poszycie najczęściej stosuje się płyty OSB lub MFP. Technologie szkieletowe bez
problemu spełniają obowiązujące normy dotyczące izolacyjności cieplnej ścian
zewnętrznych. To, jaką formę przybierze konstrukcja szkieletowa, zależy od wykończenia
ścian zewnętrznych. Jeśli obłożymy je oblicówką, to powstanie klasyczny dom drewniany.
Można je także wykończyć tynkiem lub okładziną np. z klinkieru. Natomiast od
wewnątrz ściany wykańcza się płytami gipsowo-kartonowymi. Dobrą praktyką jest ułożenie
płyt g-k w dwóch warstwach. Chociaż ściany działowe są o połowę cieńsze (mają
ok. 12 cm) od konstrukcyjnych, to powstają w podobny sposób. Przestrzenie między
profilami wypełnia się materiałem izolacyjnym i obija płytami g-k lub okładziną
drewnianą. Zadaniem izolacji jest wygłuszenie ściany. Druga technologia to domy z drewnianych bali, sprawdzające się jako domy całoroczne, jak i letniskowe. Ściany
wznoszone są według tradycyjnego wzorca zwanego wieńcówką, który polega na układaniu
kolejnych bali na sobie. Inną metodą jest system sumikowo-łątkowy, w którym cieńsze
bale mocuje się między pionowymi słupami zlokalizowanymi w newralgicznych
miejscach obiektu – takich jak narożniki, otwory drzwiowe czy okienne. Całoroczne
domy z drewna wznoszone są z bali o średnicy 36-42 cm, które nie muszą być
izolowane termicznie, domki letniskowe zaś z bali o średnicy 25- -32 cm. Większość
domów buduje się z bali z drewna świerkowego lub sosnowego, a wśród surowców
syberyjskich oprócz sosny pojawia się również modrzew i cedr. Wiele osób stawia
na konstrukcje w stylu rustykalnym – są one niezwykle klimatyczne i wzbudzają wiele
pozytywnych skojarzeń. Jednak dom z bali może też wyglądać zupełnie tak, jak klasyczny budynek murowany.
EKSPRESOWO I POD KLUCZDomy z drewna są dość często
oferowane jako gotowe produkty w standardzie pod klucz. Komponenty wykonane w zakładzie produkcyjnym dostarczane są na miejsce budowy, dzięki czemu można
zaoszczędzić sporą ilość czasu. Dom z bali oraz dom w technologii szkieletowej
mogą zostać wybudowane w stanie do zamieszkania w ciągu kilku miesięcy, poza
tym budowa może być
prowadzona niemal o każdej porze roku. Wynika to z faktu, że ilość prac mokrych jest ograniczona do absolutnego minimum. Tańsze są domy powstałe na podstawie gotowych projektów – większość firm specjalizujących
się w budowie bazuje na kilku-kilkunastu modelach. Powtarzalność projektu może
być w tym przypadku atutem – większość komponentów przechodzi podczas produkcji
przez liczne kontrole, co w znacznym stopniu minimalizuje usterki.
WYKOŃCZENIE I ARANŻACJA
WNĘTRZ W DOMU Z DREWNAŚciany z bala na okrągłoWewnątrz domu z bala nieocieplonego
możemy mieć ściany drewniane płaskie bądź półokrągłe – w zależności od rodzaju bala
użytego do konstrukcji domu. Takie ściany możemy zaimpregnować olejem, woskiem
lub bejcą, wtedy drewno zachowa cały swój urok: kształt bala, kolor, usłojenie,
zapach, ale także wszystkie niedoskonałości naturalnego materiału, takie jak sęki,
spękania czy krzywizny. Jeśli bale w ścianach łączone są za pomocą warkoczy, które
wbija się między szczeliny, aby zabezpieczyć dom przed zimnem, będą one
widoczne również w środku. Kiedyś wykonywane były one z mchu, obecnie ze
specjalnie struganych wiórów z drewna świerkowego. Podobny efekt wizualny można
osiągnąć również w domu drewnianym ocieplonym – wykonuje się wówczas okładzinę z desek imitujących bale.
Drewniana boazeriaBoazeria przeżywa renesans,
wraca do mody, choć w nieco innym wydaniu. Ociepla każdy zakątek, sprawiając, że
pomieszczenie staje się przytulne. Co więcej, zatrzymuje ciepło w budynku i tłumi
hałas. Poza tym dobrze maskuje nierówności ścian. W domu drewnianym boazeria
jest naturalnym sposobem wykończenia ścian wewnętrznych. Okładziną z drewnianych desek można wykończyć domy wybudowane w technologii szkieletowej,
ale również z bala ocieplonego. Boazerię układa się z drewnianych listew lub paneli o różnych szerokościach i długościach. Zamocowane pionowo, poziomo, a nawet w modną dzisiaj jodełkę mogą tworzyć tło dla aranżacji w różnych stylach: od
rustykalnego, poprzez skandynawski, aż po nowoczesny styl industrialny. Na
boazeryjne deski można wykorzystać drewno nowe oraz pochodzące z rozbiórki
starych domów i stodół. Te wykonane z drewna odzyskowego mają wyraźny wzór,
liczne sęki, przebarwienia i niejednolity odcień. W zależności od gatunku
drewna i sposobu jego wykończenia ze starych desek można wykreować okładzinę o zróżnicowanej kolorystyce, fakturze oraz formie.
Drewno w kolorzeŚciany z drewna można też
pomalować farbą do drewna na różne kolory. W ten sposób można odmienić zarówno
starą boazerię, jak i pomalować nową okładzinę. Jeśli stary lakier dobrze się
trzyma, a chcemy przemalować boazerię emalią kryjącą, wystarczy powierzchnię
zmyć wodą ze środkiem myjącym, a potem zmatowić starą warstwę lakieru drobnoziarnistym
papierem ściernym. Gdy na deskach są nieprzyczepne fragmenty starej powłoki,
należy je usunąć, ubytki w drewnie uzupełnić szpachlą i całość przeszlifować papierem
ściernym. Tak przygotowaną boazerię można dwukrotnie pomalować wodorozcieńczalną
emalią do drewna. Prace wykonujemy w temperaturze 15-25°C wzdłuż słojów drewna,
za pomocą pędzla lub wałka. W celu uzyskania zadowalającego efektu zaleca się
nanieść 2-3 warstwy lakieru, w zależności od chłonności materiału. Pomiędzy
naniesieniem kolejnych warstw należy zachować 4-godzinną przerwę.
Ścianka ze szczap drewnaW domu z drewna można
wykorzystać do wykończenia i dekoracji również kawałki drewna opałowego. Ściśle
ułożone szczapy i polana przeznaczone do palenia w kominku wciśnięte w ramę z drewna dowolnej wielkości ozdobią ścianę domu wybudowanego bala lub wykończonego
boazerią. Żeby zapas opału był efektowną dekoracją, wystarczy z wyczuciem uporządkować
gromadzone do palenia kawałki drewna, wykorzystując różnice w rozmiarach, kształtach i kolorystyce szczap. Ścianka z drewnianych polan stanowi dynamiczną dekorację – w sezonie zimowym, gdy wyciągamy z niej drewno do kominka, szybko zmienia swoją
formę. Może ją odzyskać, gdy zapas drewna ponownie uzupełnimy.
Nowoczesne panele lameloweOryginalne wnętrze możemy
uzyskać, sięgając po panele drewniane z płaskich lub przestrzennych elementów.
Niepowtarzalność każdego modułu wynika z unikalnej struktury pozyskanego
drewna. Samo drewno może być cięte wzdłuż lub w poprzek słojów, co również
zmienia wygląd. Można nimi wykończyć całą ścianę lub tylko jej fragment. Przestrzenny
efekt osiąga się poprzez formę pojedynczych modułów. Szczebliny mogą tworzyć
konstrukcje ażurowe – wówczas stosuje się je w formie przepierzeń czy ścianek oddzielających
aneksy i zakątki wnętrza. Lamele dostępne są jako pojedyncze listwy do
naklejania na ścianę lub gotowe konstrukcje.
Motywy i dekoracje leśneNatura ma na nas kojący wpływ,
nawet wtedy, gdy obcujemy jedynie z jej wizerunkiem. Jednak w domu z drewna ściany
nie muszą być wykończone tym materiałem. Efekt bliskości naturalnego drewna osiągniemy,
wybierając tapetę ze wzorem drzew. Niezależnie, czy zdecydujemy się na kolorowe
naturalistyczne obrazy lasu, czy też graficzne czarno-białe rysunki rytmicznie
powtarzających się pni i koron drzew, wprowadzimy do wnętrza harmonię oraz spokój
zbliżone do odczuć, których doznajemy, zagłębiając się w gęstwiny borów czy
klimatycznych zagajników. Taki rodzaj wykończenia ścian pasuje do każdego pomieszczenia.
